خلاصه و اهم مباحث جلسه هشتم 

۱۴۰۲/۸/۷

طرح مسأله  

برخی چالشهای امر بدیهی این است که:

  1. امر بدیهی ذهنی است و مصاد تفش را نمیتوان بیان کرد.
  2. عدم تعمیم پذیری قوانین حاکم بر امر بدیهی به حوزه زندگی و روابط اجتماعی انسان.
  3. امور بدیهی در ساحت امر وجودی کار سازند، امور ایجادی چون تأسیسی اند، اعتباری هستند.

چنین نتیجه گرفته می شود که قوانین وجودی در امور قرار دادی و اعتباری حاکم نیستند، پس تفکر فلسفی نافرجام است.
جواب این است که؛ انتخاب گری در انسان امری ضروری و قطعیت یافته و بدیهی است و در ساخت روابط اجتماعی نمیتوانیم انتخاب گری را نادیده بگیریم و فهم عقلی انسان تناقص در انتخاب گری را نمی پذیرد، لذا امور اعتباری اجتماعی باید ذیل امور وجودی مانند انتخاب گری انسان و کرامت وجودی او قرار گیرند.
ساحت حیات و قوانین زندگی را بدلیل اینکه ماهیت دارند نمی توان از قوانین وجودی متمایز کرد. بعنوان مثال، معیار کرامت اکتسابی باید همان معیار کرامت وجودی باشد و در همه کسبیات انسان، این امر حاکم است.

ویژگیهای امر بدیه:

  1. امر وجودی قطعی و حتمیت یافته است.
  2. امور ایجادی اکتسابی، ذیل امور وجودی باید باش.
  3. برای انطباق امر ایجادی با امر وجودی باید مکانیزم شمول پذیر باشد و فهم مشترک وجود داشته باشد.

امور مشترکی که هم امر وجودی و هم اعتباری را پوشش دهد «امر واقع» است.
 امر مشترک (امر واقع)، امری بین الاذهانی است که قابلیت داوری توسط هم انسانها را دارد.
امر بدیهی، امری واقع (امری که وجودش ضرورت دارد) است که مبنای سنجش امور ایجادی قرار می گیرد.
مهمترین ویژگی امر واقع، نسبت پذیری است و نسبت پذیری مبتنی بر نسبیت است.
امر مطلق، امری فرا نسبت و فاقد نسبت پذیری است، زیرا بسیط است و نسبی نیست.
نسبی شمول ندارد و نیاز مند نسبت است.  
در جهان آفرینش هرچه هست، نسبی است. لذا، چون نسبت پذیر است، امر واقع است.
در بحث نسبت، پای مطلق در میان است، زیرا بر اساس مطلق نسبت دریافته می شود.  
تفاوت نسبت با رابطه:
نسبت در چندجانبه های با امر مشترک وجود دارد، اما رابطه در چند جانبه های بدون امر مشترک.